Op zondag 8 september vond de sluitingsceremonie van de Paralympische Spelen plaats en daarmee zaten zowel de Olympische – als de twee weken daarna gestarte Paralympische Spelen 2024 er officieel op. ArnhemSports sprak niet alleen in aanloop naar beide evenementen met Arnhemmers die als deelnemer, official, vrijwilliger of organisator in de afgelopen anderhalve maand naar Parijs afreisden, maar was achteraf ook wel benieuwd naar hun ervaringen. Zoals naar die van Bo Kramer, rolstoelbasketbalster en kersvers Paralympisch kampioen.
Het Nederlands vrouwenteam rolstoelbasketbal had in Parijs een reputatie hoog te houden. Zou de tweevoudig Europees Kampioen, de tweevoudig Wereld Kampioen én na goud op de Spelen van Tokyo in 2021 ook een tweede Paralympische titel binnen kunnen slepen? Het zou een unieke prestatie zijn. En dat werd het ook: in een bomvol Stade de Bercy versloeg het team van coach Gertjan van der Linden op de laatste dag van de Spelen in de finale Amerika met 63 tegen 49.
Mede dankzij de 25-jarige Bo Kramer. Samen met center Mariska Beijer speelde de in Doorwerth wonende fysiotherapeute een zeer belangrijke rol in het behalen van de tweede Paralympische titel. Uiteraard is dat vooral een prachtige teamprestatie, maar Beijer en Kramer waren met een gemiddelde score van 25 (Beijer) en 22 (Kramer) punten IEDER per wedstrijd de absolute gezichtsbepalers. Een makkie was de route naar het uiteindelijke goud zeker niet. De ontlading na het laatste fluitsignaal was dan ook groot bij het team en dat betekende voor velen een heel kort nachtje voordat er de dag erop teruggereisd werd naar Nederland. Per bus. Wij spraken Kramer onderweg.
Bo Kramer: “Nee, brak ben ik niet. Ik drink geen alcohol, maar dat geldt niet voor iedereen: om mij heen ligt vrijwel iedereen in de bus te slapen en een deel daarvan voelt zich niet echt topfit. Na de medaille uitreiking in Bercy hebben we natuurlijk nog flink gefeest in het TeamNL Huis en dat ging tot diep in de nacht door, maar om vijf uur ging de wekker alweer: de bus vertrok om zeven uur. Daar was niet echt over nagedacht, ik heb anderhalf uur geslapen.”
Kramer, die vóór de Spelen liet weten nog wel eens terug te verlangen naar de tijd van ‘lekker onbevangen te kunnen spelen’, kijkt terug op ‘een pittig toernooi.’ “Ik vond het zelf één van de zwaarste toernooien van de afgelopen jaren, vooral in mentaal opzicht. Ik heb een enorme druk gevoeld. Dat begon al met de vraag aan onszelf of we werkelijk voor een tweede keer de Paralympische titel zouden kunnen pakken. Maar die vraag leefde natuurlijk ook bij onze concurrenten, die daar vervolgens maar wat graag een stokje voor wilden steken. Daarnaast spreek je steeds meer mensen in je omgeving die je vertellen dat ze in Parijs komen kijken en ook die druk voel ik dan. En wanneer je dan eenmaal begonnen bent, neemt die druk eigenlijk alleen maar per wedstrijd toe, winnen gaat dan echt niet vanzelf.”
De kwartfinale tegen Spanje, de nummer vier uit de andere poule, was daar een mooi voorbeeld van. Nederland had de grootste moeite met de Spaanse vrouwen, die tot dat moment hun wedstrijden allemaal kansloos verloren hadden.
Kramer zucht. “Dat was zo’n moment. Nu weten we inmiddels wel dat je in een toernooi altijd wel een slechte wedstrijd speelt. Maar tot in het vierde kwart kwamen we nauwelijks los van ze. Twee dagen later moesten we in de halve finale tegen Canada en dan begin je te malen: we moéten die wedstrijd winnen, we zullen toch niet weggespeeld worden, van die dingen. Maar, en daar ben ik wel het meest trots op, we hebben als team laten zien dat we nu de mentaliteit hebben om te kunnen omgaan met die druk. We laten de koppies niet meer hangen, hetgeen voorheen nog wel eens gebeurde. En dat is echt het resultaat van een teamproces geweest dat we de afgelopen periode met elkaar doorgemaakt hebben. Door alles, maar dan ook werkelijk alles wat er voor jou persoonlijk of in het team speelt aan ergernissen, probleempjes of wat dan ook, bespreekbaar te maken. Door het direct, hoe stom of klein ook, in de groepsgesprekken te uiten. Daarmee is een veilige situatie binnen het team gecreëerd, waarin iedereen zich prettig voelde. En dat is echt wel eens anders geweest.”
“Mijn mooiste moment van het toernooi? De laatste dertig seconden van de finale. Ik werd met nog één minuut op de klok gewisseld bij een stand van 63-49 in ons voordeel. Maar ik durfde gewoon niet te geloven dat we zouden winnen! Toen uiteindelijk het eindsignaal klonk én het dus duidelijk was dat we echt gewonnen hadden, kwam de stress er bij mij uit, tranen met tuiten!”
En nu? Na het welkom-thuis evenement op maandag en dinsdag de ontvangst bij de Koning, het grote gat? Kramer: “Ik ga in ieder geval de eerste trainingen uitstellen, even een paar weken afstand nemen van rolstoelbasketbal. Het is gewoon een anticlimax: zo ben je Paralympisch Kampioen met een gouden medaille, zo loop je weer thuis in de supermarkt je boodschappen te doen. Dus de maand september even rustig aan, zien we in oktober weer verder. Stoppen met basketbal na het behalen van al die titels is echter geen optie en ik denk dat dat voor het hele team geldt.”
* tekst: Wim Ludeke
*Foto geheel boven: Blijdschap bij Bo Kramer na het behalen van de Paralympische titel. (Foto: Mathilde Dusol)
* Foto midden: Bo Kramer op weg naar een treffer in de Paralympische finale tegen de Verenigde Staten. (Foto: Mathilde Dusol)
* Foto onder: Het goud is binnen. Bo Kramer heeft het netje van de basket geknipt. Het Nederlandse team viert een feestje. (Foto: Mathilde Dusol)