Column
———
Hans Witjes
Vitesse is in de Johan Cruijff Arena door Ajax met 5-0 afgedroogd. Een trieste uitslag, maar het ergste is nog dat het ook 10-0 of nog meer had kunnen zijn. Natuurlijk, Ajax heeft een fantastisch elftal dat zich wilde revancheren voor de wanprestatie bij FC Twente, maar wat Vitesse heeft laten zien, was ronduit beschamend.
Ajax heeft meer kwaliteit dan Vitesse en van de tien keer zul je tegen die ploeg negen keer verliezen. Maar wat ik op zijn minst had verwacht, was dat de Arnhemse ploeg een strijdplan zou hebben om het deze zware tegenstander zo moeilijk mogelijk te maken. Daar heb ik niets van gezien, Ajax kreeg alle tijd en ruimte om over het veld te swingen en Vitesse te vernederen.
Hoe dat anders had gekund, heeft Vitesse in de uitwedstrijd van vorig jaar bewezen. Toen met een betere achterhoede, met Rasmussen en Doekhi, en dus met meer kans op succes, maar de aanpak had hetzelfde kunnen en moeten zijn. Proberen vroeg druk te zetten en verder bij counters met twee snelle spitsen de trage Ajax-achterhoedespelers Martinez en (vooral) Blind pijn doen. Dat gebeurde toen met Openda en Broja en laatstgenoemde is er niet meer bij. Maar trainer Thomas Letsch had iets verrassends kunnen doen en bijvoorbeeld Tannane als tweede spits op kunnen stellen. Nu liep voorin de wederom zeer teleurstellende Frederiksen, die handelings- en loopsnelheid mist en aan wie je in zo’n wedstrijd niets hebt. De Deen zal zich sterk moeten verbeteren om van waarde te worden.
Op de Vitessesite stond bij de opstelling de triomfantelijke kreet “Never change a winning team”, maar dat had juist wel moeten gebeuren. Op de positie van tweede spits, maar ook centraal achterin. Daar had de trainer Cornelisse moeten opstellen in plaats van Hájek of Oroz. Waarom moest deze talentvolle jeugdspeler wederom op de bank plaatsnemen en mocht hij er pas na meer dan een uur in, toen de wedstrijd al volledig verziekt was? Hij is sneller en beweeglijker dan de twee die er nu stonden en híj kan wél goed opbouwen en zij niet.
Letsch verklaarde de oorzaak van de slechte prestatie na afloop met het feit dat zijn ploeg te weinig energie had geleverd. De werkelijkheid is dat de gekozen speelwijze Vitesse in zijn zwakte bracht in plaats van in zijn kracht.
Ga maar na. Als er druk was gezet op de verdediging van Ajax en de linies goed hadden aangesloten, hadden Wittek en Dasa zich offensief kunnen inschakelen. Nu werden zij naar achteren gedrongen en moesten zij puur verdedigen en daar zijn zij slecht in. Voor het 4-3-3 waar Letsch na de rust voor koos, zijn zij daarom al helemaal niet geschikt. Verder is Tronstad een prima speler, mits hij kort voor de verdediging ballen kan onderscheppen en inspelen. Als hij grote afstanden moet overbruggen, wordt hij kwetsbaar.
Tel daarbij op dat Oroz en Hájek weliswaar keihard werken en ook echt wel veel duels winnen, maar wendbaarheid en snelheid tekort komen. Als het elftal niet heel compact speelt, komen zij verdedigend regelmatig in grote moeilijkheden. Daar komt dan nog eens het constante probleem bij dat zij niet kunnen opbouwen. Probeer dan de bal zo veel mogelijk al voorin te veroveren door met lef vooruit te verdedigen. Bovendien had het opstellen van Cornelisse de problemen in het centrum gehalveerd. Ook voor Bazoer, die dan een zorgenkind minder had gehad om te ondersteunen en wat aanvullende impulsen had kunnen geven.
Ook bij die moedige, logischere tactiek had Vitesse waarschijnlijk verloren, misschien zelfs uiteindelijk met dezelfde cijfers. Maar dan zou de ploeg meer hebben laten zien en met opgeheven hoofd het veld hebben kunnen verlaten. Nu is het een complete afgang geworden met spel van het niveau van een degradatiekandidaat. Waarbij ik wel een groot compliment moet geven aan doelman Schubert, die geweldig heeft gekeept.
Bij ESPN werd aan Letsch gevraagd waarom Tannane niet had gespeeld. De trainer trok een donker gezicht en draaide er omheen. Op de Marokkaan met zijn egocentrische spel is echt wel wat aan te merken, maar hij is een handenbinder die altijd dreiging heeft. Vitesse had hem zowel tegen RSC Anderlecht als tegen Ajax goed kunnen gebruiken. Letsch liet Tannane ook in Amsterdam op de bank zitten en kwam na rust met Vroegh, Gong en Buitink als invallers. De eerste is talentvol, maar bij gebrek aan pure snelheid kwetsbaar in grotere ruimtes. Dat was nu net in deze wedstrijd niet zo handig. De andere twee zijn niet Vitessewaardig. Kansloze wissels dus.
Zonder Doekhi, Rasmussen, Bazoer en Tannane is Vitesse een ploeg voor het rechterrijtje of erger. Dat hebben de oefenwedstrijden en alle officiële wedstrijden wel aangetoond. Ook de triomf in de dubbel tegen RSC Anderlecht, waar Bazoer gelukkig nog bij was, heeft dat niet kunnen verbloemen. Ik wacht daarom met angst en beven af wat er in de laatste paar dagen van de transferperiode gebeurt.
Voor trainer Letsch breekt een cruciale periode aan. Toen hij kwam, viel de legpuzzel van het 5-3-2 perfect in elkaar, vanaf dag één ging het verrassend goed lopen. In de tweede helft van vorig seizoen werd dat al stukken minder. Nu is onder zijn leiding de poulefase van Europees voetbal gehaald, wat fantastisch is, maar ik heb hem de laatste tijd wel een aantal discutabele beslissingen zien nemen. In zijn eerste periode heeft hij veel krediet opgebouwd, ook bij mij, maar ik begin af en toe wat wrevel te voelen. Qua opstellingen en tactiek hoef ik het echt niet altijd volledig met hem eens te zijn, maar ik wil wel graag de logica van zijn keuzes kunnen zien. Ik ben zeer benieuwd hoe dat zich verder ontwikkelt.
Ajax-Vitesse 5-0
5. Antony 1-0, 31. Alvarez 2-0, 43. Gravenberch 3-0, 60. Hájek (e.d.) 4-0, 67. Klaassen 5-0.