Column
———
Hans Witjes

De drie punten zijn binnen en Vitesse is gestegen naar de vijfde plaats. Goed nieuws, maar vertrouwen in de nabije toekomst geeft het niet. Daarvoor waren de verrichtingen van de geelzwarten in een groot deel van de thuiswedstrijd tegen Fortuna Sittard (2-1 winst) te pover.

Het is nu al de derde keer in tien competitiewedstrijden dat de ploeg van trainer Slutsky er over langere perioden niets van bakt. Dan is er geen sprake meer van toeval of incidenten, maar van een structureel probleem. Want enig verval doet zich bij iedere ploeg weleens voor, het blijft per slot van rekening mensenwerk, maar zo vaak, zo lang en zo diep wegzakken, baart zorgen en is gewoon kwalijk.

Het is heel moeilijk om precies de vinger te leggen op de oorzaak van dit structurele probleem. Simpel gesteld kunnen aan wanprestaties vijf dingen ten grondslag leggen. De technische kwaliteiten, de balans in de ploeg, de tactiek, de mentaliteit of een combinatie van twee of meer van deze factoren. Mij lijkt dat het laatste bij Vitesse aan de orde is.

Allereerst de technische kwaliteiten. Op papier kan de Arnhemse ploeg ondanks een behoorlijke hoeveelheid blessures goede spelers in het veld brengen. In ieder geval beter dan ploegen als Excelsior Rotterdam, Fortuna Sittard en ADO Den Haag. Als het loopt, zie je dat ook terug. De eerste vijfentwintig minuten tegen Fortuna Sittard waren leuk om te zien. Er werd aardig gecombineerd, er kwamen goede voorzetten van beide vleugels en een grotere voorsprong dan 1-0 leek slechts een kwestie van tijd. Maar daarna werd het wederom minder, voor rust langzaam en daarna in rap tempo. Fortuna Sittard, een van de gedoodverfde degradatiekandidaten, kon na de thee zelfs bogen op een beter positiespel dan Vitesse, dat toen het grootste deel van de tijd achter de feiten aan kwam te lopen.

Als je de spelers van de Limburgse promovendus individueel met die van Vitesse vergelijkt, zijn de laatstgenoemden niet alleen veel duurder, maar ook over het algemeen beter. Alleen de sterke middenvelder Diemers kan die vergelijking gemakkelijk doorstaan. Maar die betere spelers blijken het als team dan toch moeilijk te krijgen. Samen vormen zij dus regelmatig geen sterk geheel.

Soms ligt dat duidelijk aan de ploegtactiek, zoals vorige week bij Excelsior Rotterdam. Schijterig achterin blijven hangen in plaats van goed aan te sluiten en vroeg druk te zetten. Tegen Fortuna Sittard sloot de achterhoede wel goed aan, dus daar zat het hem niet in. Waarin dan wel? Ook niet in de inzet, want al zie je dat aan de ene speler wat meer af dan aan de andere, die is er echt wel.

Ik begin er steeds meer van overtuigd te raken dat er met de balans iets mis is. Met Serero en Foor staan twee technisch sterke spelers als achterste middenvelders opgesteld. Als de weerstand niet te groot is, kunnen zij de mooiste dingen doen, maar als een tegenstander een tandje bij zet, worden zij naar achteren gedrongen en regelmatig overlopen. Dat ligt niet alleen aan hen, maar ook aan angsthazengedrag binnen de rest van de ploeg, waardoor ruimtes te groot gaan worden en het vroege storen wegvalt. Om de kwetsbaarheid te verminderen, zou het wellicht beter zijn als het middenveld met de punt naar achteren kon gaan spelen, in plaats van naar voren. Met één defensieve middenvelder dus, die als extra buffer voor de verdediging dienst doet, de (naar voren gerichte!) opbouw verzorgt en de persoonlijkheid heeft om het elftal vooruit te stuwen als dat nodig is. Daarop is echter niet gescout en ingekocht, dus dat is helaas geen optie. Met Clarke-Salter heeft Vitesse overigens wel een speler die die rol zou kunnen vervullen, maar hij is de beste centrale verdediger in de selectie en achterin keihard nodig.

Na deze bespiegeling nog iets over de prestaties van spelers. In de eerste helft vond ik aan de linkerkant Foor en Clark goed spelen en aan de rechterkant Karavaev. Verder ben ik zoals bekend geen fan van Van der Werff, maar totdat hij moest uitvallen, speelde hij goed. De voor hem invallende Doekhi deed dat ook en over Clarke-Salter heb ik het al even gehad. Hem zien we waarschijnlijk over niet al te lange tijd samen met Mount terug in het nationale team van Engeland. Serero zou ik als trainer op de training verbieden om een bal terug of breed te spelen, want dat heeft hij tot hoogste goed verheven. Die bal moet vooruit en wel zo snel mogelijk, op ieder moment dat dit kan. En dat is in zijn positie vaak. Als hij zo behoudend blijft spelen, solliciteert hij wat mij betreft naar de reservebank

Voorin is de sukkelperiode van Linssen nog niet voorbij en wekte Odegaard vooral in de tweede helft ergernis door zichzelf in de problemen te kappen en draaien. Gong mocht ook nog tien minuten meedoen en liet in die korte tijd wel zien dat hij met zijn snelheid tegenstanders pijn kan gaan doen.

Nu volgen kort achter elkaar de uitwedstrijden tegen Heracles Almelo (voor de beker) en PSV Eindhoven. In de eerste is winst gezien de ambities een vereiste, in de tweede is een goed resultaat alleen maar meegenomen. Ik ben benieuwd welk(e) gezicht(en) Vitesse laat zien.

Vitesse-Fortuna Sittard 2-1
12. Van der Werff 1-0, 45. Vidigal 1-1, 66. Bero 2-1.