Column
———
Hans Witjes

Vitesse heeft in de tweede finalewedstrijd van de play-offs uit bij AZ een ongelooflijk pak slaag gekregen. De 6-1 nederlaag was niet eens geflatteerd. Het had deze middag ook 10-3 of voor mijn part 12-4 kunnen worden.

Een treurig stemmende vertoning, vooral voor de bijna duizend supporters die de lange reis naar Alkmaar hadden gemaakt. Voor zover ik kon zien, hebben zij er nog iets van gemaakt door ludiek samen te gaan werken met het thuispubliek. Enig cynisme zal daar niet vreemd aan zijn geweest, maar het is een milde manier van afreageren.

Voor AZ-supporters en de neutrale toeschouwer zal het een leuke wedstrijd zijn geweest. Voor iedereen die Vitesse een warm hart toedraagt, was het een beproeving. Die was weliswaar het  gevolg van het klassespel  van de ploeg uit Alkmaar, maar het was de geelzwarte formatie zelf die dat mogelijk maakte. Tactisch rammelde het namelijk bij de Arnhemmers.

Degene die dat zich vooral aan moet trekken, is trainer Thomas Letsch. Hij is verantwoordelijk voor het opstellen van Yapi, een goedwillende, razendsnelle speler, die geen idee heeft waar hij in verdedigend opzicht moet lopen. Natuurlijk, de verdedigers voor de rechterzone zijn dun gezaaid, maar had dan maar eens iets geks gedaan en jeugdspeler De Regt daar neergezet. Een jongen die in ieder geval goed kan voetballen.

De Duitse trainer is ook de man die de technisch beperkte Bero tot sterkmaker heeft gepromoveerd. De Slowaak speelde in de eerste helft als een natte krant, kreeg ook weer eens geel, maar mocht gewoon blijven staan. Letsch slachtofferde naast Yapi de eigen jeugdspelers Vroegh en, ja hoor, ook weer Cornelisse. En Baden Frederiksen en later Grbic mochten voor de zoveelste keer komen bewijzen dat ze als spits nul komma nul inbreng hebben. Had dan de jonge Jonathans maar gebracht, die zou het allicht beter hebben gedaan dan dat nutteloze koppel.

Tactisch deugde er ook weinig van. In het qua spel van Vitessekant  nog aardige eerste kwartier liep de ploeg toch al twee deuken op. Aan de eerste tegengoal ging een grove dekkingsfout vooraf. Bij een corner liep eerst Openda zo maar bij zijn man weg en daarna verzuimde Bazoer de gevaarlijkste man te volgen, die vanaf de achterlijn vrij kon voorzetten. De tweede goal viel uit een zwabberschot waarbij Houwen er in eerste instantie slecht uit leek te zien, maar bij nader inzien toch geen schuld had. Vitesse kreeg in die fase via Buitink nog een dot van een kans op een tegengoal en was nog een paar keer dreigend.

Steeds duidelijker werd echter zichtbaar dat de onderlinge afstanden te groot waren en het dynamische AZ de kans kreeg om Vitesse te overlopen. Ik heb daar geen tactische maatregelen tegen gezien. Integendeel, met ook nog eens een Bazoer die het niet meer zo nauw nam met zijn verdedigende taken werd de verdedigende chaos alleen maar groter. Houwen kon zich daardoor onderscheiden en een hele serie tegentreffers met goede reddingen voorkomen. De doelman aarzelde wel met uitkomen bij de vijfde tegengoal. Ook bleef hij weer enkele keren op de lijn plakken bij hoge voorzetten, zijn zwakke punt. Al met al heeft het zeker niet aan hem gelegen.

Deze afstraffing is vervelend, maar een ramp is het nu ook weer niet. AZ is een tijd van slag geweest, waardoor de play-offs nog even spannend werden, maar heeft een aanzienlijk betere ploeg dan Vitesse. Trainer Thomas Letsch beoordeelt Vitesse en zichzelf in interviews nadrukkelijk op de resultaten. En de club heeft het goed gedaan in Europa, is zesde geworden in de competitie en heeft de finale gehaald van de play-offs. Dat klinkt inderdaad goed, maar kritische volgers weten dat het spel in veel wedstrijden ver onder de maat was.

De beste wedstrijd was thuis tegen FC Utrecht, uit tegen diezelfde ploeg in de modder speelden de geelzwarten ook aardig en bij de 1-6 uit tegen SC Cambuur lukte zelfs alles. Verder won de club zonder echt goed te voetballen op basis van mentaliteit twee keer tegen Feyenoord. Onvoorstelbaar als je terugkijkt op het sterke seizoen van de Rotterdammers, maar dat terzijde. De rest van het seizoen van Vitesse valt samen te vatten als één grote bron van ergernis, zowel in voetbaltechnisch als -tactisch opzicht. Met karaktervol spel in de tweede helft van de laatste competitiewedstrijd tegen Ajax en de beide thuisduels in de play-offs heeft de club gelukkig nog wel iets van de verspeelde goodwill weten terug te winnen.

Letsch heeft zich een uitstekende ambassadeur van de club getoond en zal zeker ook een aantal andere trainerskwaliteiten hebben. Helaas is echter maar al te duidelijk geworden dat de Duitse trainer te weinig voetbalinzicht heeft. Dat is gebleken uit de speelstijl van zijn team en zijn opstellingen en wissels.

Om te beginnen de speelstijl. Van het vroeg druk zetten op en afjagen van de tegenstander is niets meer over. Angst is gaan reageren, dat is ook vaak te zien aan onnodige verdedigende wissels in slotfases van wedstrijden.

Abc’tjes als een hoog baltempo en het op het goede been en zo mogelijk voor de man inspelen zijn bepaald geen vanzelfsprekendheid. Het geeft de indruk dat op dit soort automatismen niet wordt getraind en/of te weinig gehamerd.

Dan de spelers die Letsch gebruikt. Een speler of acht zou iedere trainer opstellen. Bij het invullen van de laatste drie namen en zijn wissels schuttert de Duitser echter regelmatig. Matige tot slechte spelers als Grbic, Baden Frederiksen, Oroz, Hajek  en Yapi laat hij met een gerust hart opdraven. Anderen, waaronder een aantal talentvolle Academiespelers, houdt hij alsmaar op de bank of hij voert er een onnavolgbaar jojobeleid mee. Door gemis aan vertrouwen en ritme zijn veel van die spelers in hun ontwikkeling geremd in plaats van gestimuleerd.

De resultaten zijn op papier inderdaad goed, daar heeft Letsch gelijk in. Het is daarom ideaal voor hem om nu te oogsten en niet nog een jaar te wachten. Hij kan nu door de voordeur vertrekken en een mooie stap maken. Ik wens hem met ingang van het seizoen 2022/2023 een prachtige club toe en Vitesse een voetbalinhoudelijk betere trainer.    

AZ-Vitesse
3. Pavlidis 1-0, 13. Reijnders 2-0, 41. De Wit 3-0, 52. Reijnders 4-0, 75. Karlsson 5-0, 78. Bazoer 5-1, 89. Karlsson 6-1